Serio na serio? /A gdyby to była prawda... - Marc Levy/

Komedia romantyczna od rasowego romansu różni się tym, że koniecznie musi być pogodna, ciepła i zawierać w sobie ładunek humorystyczny. Treści muszą być niezobowiązujące, bo ich nadrzędny cel to rozrywka. Nie obciążając czytelnika przymusem zbędnego myślenia, mają rozbawiać i wzruszać. Więc czego się w sumie spodziewać?

Lauren to oddana pracy, śliczna i zdolna lekarka (tradycyjnie chodzący ideał), której samotność objawia się w dyskusjach z psem i samochodem. Ulega poważnemu wypadkowi z którego „wychodzi” martwa, a jednak żywa. Koniec końców lekarze decydują się na podłączenie jej do aparatury i utrzymywanie przy życiu. Nikt nie wie o jej bezcielesnych wycieczkach i samotności jako zjawy, której nikt nie widzi ani nie czuje.

Arthur, właściwie główny bohater książki (tak, tym razem nie kobieta), to oczywiście przystojny i wzięty architekt - jak mogłoby być inaczej? Wprowadza się do mieszkania niedoszłej nieboszczki, nie wiedząc, że ma niezmaterializowaną współlokatorkę. Gdy znajduje ją w swojej szafie, nie wierzy w jej zwariowaną historię o tym, że jej ciało jest teraz gdzie indziej, a ona sama jest duchem. Zauroczony, jak to facet, daje się jednak namówić na wycieczkę do szpitala i przekonuje się na własne oczy, że dziewczyna mówi prawdę. Postanawia jej pomóc, chce z powrotem połączyć jej duszę z ciałem – przecież tylko on ją widzi i słyszy, więc tylko on może tego dokonać. To musi być przenaczenie... - nieubłaganie ciśnie się  na usta. Oczywiście zakochują się w sobie bez pamięci i są gotowi wszystko dla siebie poświęcić. Arthur rzuca pracę w diabły i wchodzi nawet w konflikt z prawem. Nikłe szanse na to, że Lauren obudzi się ze śpiączki, skłaniają lekarzy do podjęcia ostatecznej decyzji i dokonania eutanazji. Łóżka w szpitalu są w końcu drogie i szkoda ja marnować dla kogoś, kto nie ma szans na wyzdrowienie - to jedyny wiarygodny element historii. Arthur podejmuje heroiczną walkę o życie ukochanej, posuwając się nawet do porwania jej ciała ze szpitala. Policja szybko wpada na jego trop i odbiera mu ukochaną, reszty można się domyśleć.

Od słodyczy wyciekającej z tych postaci, aż mi się kartki w książce posklejały. Paradoksalnie Ciastek ze Shreka miał więcej charakteru niż te keksowe wydmuszki. Poza tym ich mądrości i filozofie życiowe mają w sobie tak zawrotną głębię, że nie wiadomo, czy chwytać się za głowę z rozpaczy, czy za brzuch z powodu mdłości. Śledztwo doświadczonego policjanta w wykonaniu Levy to kpina, tylko nie wiem czy ze stróża prawa, czy z czytelnika. Po prostu żywa karykatura wymiaru sprawiedliwości. Umorzenie śledztwa z powodu braku typowych dla psychopaty objawów u Arthura –  po prostu rozbrajające i naiwne do bólu. Zachowanie synka, po śmierci matki, również pozostawia wiele do życzenia, bo ten myśli i mówi, jakby miał co najmniej ze sto pięćdziesiąt lat. Poboczne wątki też są mocno naciągane i powodują niepotrzebne dłużyzny. To książka o dwójce ludzi i wprowadzanie postaci pobocznych, które mają do powiedzenia więcej niż dwa zdania, tak ni stąd ,ni zowąd, niepotrzebnie naciąga fabułę. Najgorsze, co pisarz mógł wymyśleć i umieścić w treści, to scena "miłosna" pomiędzy człowiekiem a duchem. Zwłaszcza w momencie, gdy ciało głównej zainteresowanej leży w pokoju obok. Czy współżycie z duchem to odmiana nekrofilii? To ma w ogóle jakąś nazwę? Dziwią również listy od matki do Arthura. W ogóle, czy to co jest w nich zawarte jest tym, co chce się komuś powiedzieć zza grobu? Jeśli wam wystarczy sił, oceńcie to sami.

Taki już "urok urokliwej" komedii romantycznej: nie można brać jej na serio. Napięcie jest sztuczne i budowane naiwnie, bo od początku wiadomo, do czego zmierza autor. Dlatego pozytywnym (chociaż jeden pozytyw!) zaskoczeniem jest brak oczywistego happy endu. Również zbyt wyidealizowane przez autora zostały relacje międzyludzkie: między rodzicami i dziećmi, kobietami i ich mężczyznami, szefami i podwładnymi. Szkopuł w tym, że to o to chodzi w tego typu historiach. Nie o prawdę, lecz o wykreowanie świata, jaki chcielibyśmy widzieć, bez jego codziennych problemów i trosk. A gdyby to była prawda, świat byłby cudownym, lukrowanym miejscem…A gdyby to była prawda… mam nadzieję, że w tym domku z piernika znalazłaby się jakaś charakterna czarownica…

Ekranizację powieści zajął się sam Steven Spielberg. Oczywiście w kinowej wersji – Jak w niebie -  bez happy endu się nie obyło. Wycięto również pewnie nieszczęsne sceny, kończąc perypetie na porwaniu ze szpitala. I chwała reżyserowi za to.

Może to wina tłumaczenia, a może autor ma fatalny, jak dla mnie, styl budowania dialogów. Totalny miszmasz: część dialogów rozpoczyna się od myślników, nagle wypowiedzi zostają wplecione w narrację, po czym znów są wrzucone w myślniki. Trudno się połapać i ciężko się to czyta. W sumie nie wiadomo też, z czego się śmiać. Są niby gry słowne i komizm sytuacyjny, ale sztuczne przez co mało zabawne. Okładka również nie porywa. Nie wiem czy mam ochotę oglądać zdjęcie pleców i kobiecego półtyłka, ani to nie pasuje do treści, ani to ładne. Kropką nad „i” jest okołowydawniczy bałagan tytułowy. Tę samą pozycję Albatros wydał pod tytułem: Jak w niebie, a Książka i Wiedza jako: A jeśli to prawda.

Podsumowując: słodko, płytko i nijako. Jednak, jeśli kogoś chwytają za serce komedie romantyczne i lubi ich specyficzny klimat, to mimo wszystko, życzę miłej lektury.

Czytliwość:2/6
Wydanie: 3/6
Okładka: 1/6
Ogólnie: 2/6

Autor: Marc Levy

Tłumaczenie: Z franc. Przeł. Ewa Cieplińska

Tytuł: A gdyby to była prawda…

Tytuł oryginalny: ET SI C’ETAIT VRAI…

Wydawnictwo: Świat Książki

Wydanie:

Rok wydania: 2003

Oprawa: twarda

Ilość stron: 208

Cena: 28,90 zł

Fragmenty:

Widzisz, kiedy robisz dokładne kalkulacje, analizujesz wszystkie za i przeciw, to właśnie na tym upływa ci życie i nic się w nim nie dzieje.

Chłopczyk złożył list i wsunął go do kieszeni. Pocałował matkę w lodowate czoło. Przeszedł przez bibliotekę, dotykając palcami grzbietów książek. „Kiedy mama umiera, to jakby spłonęła biblioteka” – zwykła mówić.Wyszedł z pokoju zdecydowanym krokiem, tak jak go uczyła: „Mężczyzna, który odchodzi, nie powinien nigdy oglądać się za siebie”.

Arthur poszedł do ogrodu, w powietrzu czuć było łagodną rześkość porannej rosy. Skierował się prosto do rozarium i przyklęknął.

- Ona odeszła, już nie przyjdzie przyciąć wam gałązek – powiedział. – Gdybyście mogły to wiedzieć i zrozumieć… Mam wrażenie, jakby na moje barki zwalił się straszny ciężar…